Những kiến thức cơ bản về internet

URL – Uniform Resource Locator

URL là một chuỗi kí tự được sử dụng như là tên một nguồn tài nguyên trên Internet. Một địa chỉ Internet bao gồm kiểu giao thức (như http, fpt, gopher …), tên của máy chủ giao tiếp và phần tùy chọn. URL dùng để tham chiếu tới tài nguyên trên Internet.

Ví dụ: một URL đơn giản:

http://www.ctu.edu.vn/colleges/sciences/index.php

Trong đó:

  • http: là giao thức
  • //: dấu tách các phần
  • www.ctu.edu.vn: tên miền
  • colleges, sciences: tên thư mục con;
  • index.php: tên tập tin (trang Web)

Trình duyệt web (Web browser)

Trình duyệt web là phần mềm giúp bạn có thể xem được thông tin từ các website trên Internet. Ngày nay có rất nhiều trình duyệt web khác nhau như Internet Explorer (IE), Netscape Navigator/Communicator (Netscape), Opera, MyIE2, Mozilla Firefox, Chrome, … Ở Việt nam hai trình duyệt được sử dụng phổ biến là phần mềm trình duyệt IE, Chrome, Firefox.

Hyperlink

Hyperlink có nghĩa là một siêu liên kết. Một hyperlink là một từ, cụm từ hoặc hình ảnh mà bạn có thể bấm vào để chuyển đến một tài liệu mới hoặc một phần mới trong tài liệu hiện hành. Hyperlink được tìm thấy gần như tất cả các trang Web, cho phép người dùng bấm vào để chuyển từ trang này sang trang khác hoặc một vị trí nào đó trên trang web.

Hyperlink văn bản (text hyperlink) thường là màu xanh và gạch dưới, nhưng không phải tất cả đều giống như vậy. Khi bạn di chuyển con trỏ trên một hyperlink, cho dù đó là văn bản hay một hình ảnh, mũi tên chuột thay đổi thành một bàn tay nhỏ chỉ vào liên kết. Khi bạn nhấp vào nó, nó sẽ tự động thực hiện một trong các thao tác sau đây:

  • Đưa bạn đến phần khác của trang hoặc đến một trang web khác trong cùng một website hay trang web khác trong website khác
  • Cho phép bạn tải về (download) một tệp tin
  • Chạy một ứng dụng, trình chiếu một đoạn video hoặc âm thanh.

Trang Web (Webpage)

Trang web là một văn bản thường được viết bằng ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản (HyperText Markup Language – HTML), có thể truy cập thông qua Internet hoặc mạng khác sử dụng một trình duyệt Internet. Một trang web được truy cập bằng cách nhập địa chỉ URL và một trang web có thể chứa văn bản, đồ họa, và siêu liên kết đến các trang web khác và các tập tin.

Trang chủ (Homepage)

Trang chủ là tên của trang chính của một trang web, nơi người sử dụng có thể tìm thấy các liên kết đến các trang khác trên Website.

Website

Một bộ sưu tập của các trang web có liên quan được nhóm lại với nhau và thường được kết nối với nhau theo những cách khác nhau. Website thường được gọi đơn gản là Site

Máy tìm kiếm search engine

Các thông tin trên Internet không được sắp xếp để người dùng có thể thấy dễ dàng. Việc tìm kiếm thông tin đôi khi mất nhiều thời gian bởi vì tìm kiếm thông tin giống như bạn đi trên con đường xa lộ mà thông tin cần tìm lại ở trong một con đường nhỏ nào đó. Máy tìm kiếm là một hệ thống cho phép tìm kiếm các thông tin trên Internet theo yêu cầu. Người dùng muốn tìm thông tin trên Internet chỉ cần truy xuất vào địa chỉ của máy tìm kiếm, gõ từ khóa hoặc nội dung cần tìm và đợi máy tìm kiếm trả về kết quả. Các máy tìm kiếm nổi tiếng trên thế giới như www.google.com, www.bing.com/, www.altavista.com, www.Yahoo.com, …

Giao thức http

HTTP là viết tắt của HyperText Transfer Protocol, giao thức truyền thông cho phép duyệt web. HTTP là một tập hợp các tiêu chuẩn cho phép người dùng World Wide Web trao đổi thông tin được tìm thấy trên các trang web. HTTP định nghĩa cách thông điệp được định dạng và truyền đi. Trình duyệt web sử dụng giao thức này để truy xuất và tải về các trang thông tin và các hình ảnh từ máy chủ. Ví dụ, khi nhập vào một địa chỉ website (Uniform Resource Locator -URL) trong trình duyệt, điều này thực sự gởi một lệnh HTTP đến máy chủ web yêu cầu nó lấy và truyền các trang web yêu cầu.

Dữ liệu gởi và nhận sử dụng giao thức http không được mã hóa, do đó dữ liệu có thể bị lấy cắp bởi hacker.

Do đó nếu thấy trang web có địa chỉ bắt đầu bằng http:// thì nó có nghĩa rằng trang web không an toàn.

Giao thức https

HTTPS là viết tắt của “Hypertext Transfer Protocol Secure”, Nó là một sự kết hợp giữa giao thức HTTP và giao thức bảo mật SSL (Secure Sockets Layer) hay TLS (Transport Layer Security) cho phép trao đổi thông tin một cách bảo mật trên Internet. Giao thức HTTPS thường được dùng trong các giao dịch nhạy cảm cần tính bảo mật cao. khi thông tin truyền đi bằng HTTPS sẽ được mã hóa, vì vậy hacker sẽ không thể dễ dàng lấy được các thông tin của bạn. Nếu địa chỉ của trang web bắt đầu bằng chữ https:// thì điều này có nghĩa là bạn đang liên lạc với server của trang web có thể được an toàn.

Cookie và Internet cache

Khi truy cập vào một Website, thường Website này sẽ lưu vào máy của bạn các thông tin về quá trình truy xuất cũng như các thông tin cá nhân mà bạn đã khai báo vào Website trước đó. Các thông tin này được lưu trên máy trong các tập tin văn bản và được gọi là cookie. Ưu điểm của cookie là giúp truy xuất nhanh cho các lần truy cập sau vào một trang Web mà không cần khai báo các yêu cầu đăng nhập hay truy cập ngay trang mà bạn truy cập dang dở ở các lần trước. Tuy nhiên, cookie cũng có những bất lợi là dễ bị các chương trình virus hoặc các chương trình lấy trộm thông tin dựa vào cookie.

Khi truy cập vào một trang Web, thông tin từ trang Web sẽ được lưu trữ tạm thời trong vùng ổ cứng máy tính của bạn, sau đó mới hiển thị lên màn hình. Vùng nhớ này gọi là vùng nhớ đệm thông tin trên Internet (Internet cache). Do dó, khi truy cập vào trang Web lần thứ hai thì các thông tin được tải ngay từ vùng nhớ đệm này và chỉ cập nhật những phần thay đổi. Ưu điểm là làm cho tốc độ truy cập nhanh nhất là các trang chứa thông tin hình ảnh hoặc video vì không phải tải toàn bộ thông tin. Tuy nhiên, cũng có nhiều khuyết điểm vì là nơi thường trú cho các chương trình virus lây lan từ con đường Internet.